نماز عهد وقسم ونذر

اگر كسى براى به جا آوردن نمازهاى فوت شده ميّتى اجير شود، يا براى انجام نمازى نذر و عهد كرده و يا قسمى ياد كرده در اين صورت واجب است آنها را به جا آورد. تعداد ركعات هم بستگى دارد كه هنگام نذر، اجاره، قسم و يا عهد، چند ركعت در نظر گرفته شده است.

 احکام نمازهایی که بواسطه ی نذر واجب میگردد

این نماز هم مثل هر نذر دیگر که انسان به امید بر آورده شدن حاجتی منعقد می سازد باچند شرط واجب می شود
اول - صیغۀ نذر برای آن خوانده شود به این شکل که شخص بگوید : ان کانَ کذا فللهِ علیّ کذا   بر من واجب باشد در صورتی که فلان حاجت من محقق گردد من فلان نماز را بخوانم بنابراین چنانچه صیغۀ نذر را به عربی یا فارسی یا هر زبان دیگری نخوانده باشد آن نذر منعقد نشده انجام آن واجب نمی باشد بلکه تنها مستحب است ،همچنین لازم است صیغۀ نذر حتماً به زبان آورده شود ونیّت قلبی کافی نیست

دوم - تنها درصورتی آن نذر واجب است که آن حاجت برآورده شود ، بنابراین مثل خیلی از افراد که نذری می کنند و قبل از برآورده شدن حاجت خود ، شروع به انجام نذر خود می نمایند این کار خاصیتی ندارد واگر هم انشاء الله به حاجت خود برسند اعمالی که از قبل انجام داده اند به حساب نذرشان منذور نمیگردد

سوم - کار نذر شده  نیک ، وکاری شرعی باشد مثلاً فرد نمیتواند نذر کند برمن واجب باشد در صورت تحقق فلان کار من نماز نخوانم

چهارم -  خواست وآرزوی فرد ( منذور ) نیز نباید غیر شرعی باشد مثل اینکه نذر کنیم درصورتی که فلان شخص مومن بمیرد برمن واجب باشد دو رکعت نماز بخوانم

پنجم - انجام  نذر ما نیز نباید غیر ممکن یا از عهده توان ما خارج باشد مثل اینکه بگوئیم درصورت انجام فلان کار برمن واجب باشد شبی دو هزار رکعت نماز بخوانم

ششم - شخص نذر کننده باید عاقل وبالغ باشد بنابراین نذر کودکان قبل از سن بلوغ وافراد مجنون صحیح نیست
هفتم -  فرد از روی اختیار نذر را انجام داده باشد ، بنابراین چنانچه فرد به خواندن صیغه نذر مجبور شده باشد ویا با درخواست واصرار دیگری مأخوذ به حیاء شده باشد لازم نیست حتماً آن نذر را عمل کند

هشتم - فرد نذر کننده باید مسلمان باشد

نهم -  اذن شوهر : در صورتی که نذر کننده زن است می باید در صورت داشتن همسر اذن او را بدست بیاورد

نمازهایی که بواسطه ی عهد بر انسان واجب می گردد

نمازهائی که با عهد بر انسان واجب میگردد نیز در شرایط ، بسیار شبیه نمازهای نذر است و قوانین نذر برعهد نیز جاری می گردد بجز اینکه صیغه آن فرق دارد ، به این گونه که شخص میگوید  در صورتی که فلان کار را انجام دادم یا فلان کار را ترک کردم یا صاحب فلان نعمت شدم

  عاهَدتُ اللهَ أن أفعَل کَذا عهد خدا برگردن من که فلان نماز برمن واجب با شد 
نمازهایی که به واسطه ی قسم بر انسان واجب می گردد
قسم یا یمین عبارت است از سوگند خوردن به خدا بر انجام کاری مثل نماز ، منتهی باید بدانیم قسم موقعی تحقق می یابد که به اسامی مخصوص خدا یا به صفات مخصوص او باشد ، بنابراین قسم خوردن با جان افراد یا روح اشخاص یابه صفاتی که در موجودات دیگری جز خداوند نیزهست  مثل قادر، رزّاق و غیره تحقق شرعی ندارد ضمنا در مواردی دیگر جز امور عبادی همچون نماز باید دانست؛ قسم با ید شرعی باشد یا لااقل عمل مباح و نیکی باشد مثل قسم خوردن برای ترک سیگار
مواردی از قسَمهای درست که لازم الأِجراست

مثلا بگوییم : واللهِ ؛ یا بـِاللهِ ؛ یا تـَاللهِ فلان عمل را انجام می دهیم
یا اینکه بگوید:به آفریدگار جهان سوگند ؛ یا سوگند به موجو اذلی و ابدی ؛ یا سوگند به خدای احد و واحد که فلان نماز را می خوانم یا فلان کار را انجام می دهم
نکته : در صورت شکستن عهد ، قسم ، یا نذر کفّاره لازم میشود وکفارۀ ان این است که ده فقیر را سیر کند یا آنها را لباس بدهد یا یک بنده آزاد کند ولی در صورت عدم توانائی به انجام امور گفته شده چنانچه  سه روز روزه بگیرد کافیست

نمازهایی که بواسطه ی اجاره بر فرد واجب می گردد

کسی که نماز یا روزه ای از او قضا شده بعد از فوتش ورثۀ او به ترتیبی که در بخش نماز والدین بیان شد میتوانند برای خواندن آن نماز ها کسی را اجیر بگیرند تا آن واجبات را انجام دهد و چنانچه قبول کرد در مقابل چیزی مثل گرفتن وجه آن نمازها را بخواند بر گردن او واجب است که آن نمازها را بجای آورد
نکات مهم :

اول -  نیت اجیر در هنگام قرائت نماز باید انجام عمل به نیابت از  آن فرد که نمازهایش قضا شده باشد ، همچنین باید قصد تقرّب او به خداوند را بنماید نه خودش را 
دو م - نماز ها را به ترتیب صبح ، ظهر ، عصر ...... بخواند نه اینکه مثلاً ده نماز صبح ، ده نماز عصر و......  بخواند 
سوم -  کسی که نمازو یا روزه ای به گردن دارد نمیتواند برای خواندن نماز برای دیگران اجیر شود

گرد آوری وتنظیم : سجاد سحر خوان

 منابع:

  توضیح المسائل امام خمینی 

سایت سمت خدا