آثار و بركات نمازدر دنیا
پروردگار متعال به اقتضای ربوبیت خود ، برای تربیت بشر و رساندن او به قله های کمال ، یک سلسله عبادات و وظایف اخلاقی خاصی معین فرموده است تا آدمی در سایه عمل به آن عبادات و بکار بستن وظایف اخلاقی به کمالی که برای آن آفریده شده است ، برسد و بهره خود را از لذایذ روحی و معنوی در عالم دنیا و جهان آخرت به دست آورد .
زیرا تا زمانی که بشر گرفتار رذیلت های اخلاقی است وگناهان گریبان گیر اوست ،نیروهای معنوی و قوای روحانی او ، هم چنان در مرحله استعداد بالقوه باقی مانده ، به فعلیت نخواهد رسید . و تا چنین نشود به واسطه ی نداشتن تناسب با عالم معنا ، درک از لذت ها و نعمت ها ، برای او امکان پذیر نخواهد بود و مانند شخصی عامی و بی سواد است که او را به کتابخانه ای برند که پر از کتاب های مهم و دانش های گوناگون بشری باشد . آیا این فرد عامی و درس نخوانده ، از آن کتابخانه ، بهره ای می برد ؟ هرگز .
هدف نماز, ذکر و یاد خداوند متعال است; ذکری که مقدمهء فکر و فکری که مقدمهء عمل باشد. نماز وسیلهء پاک کردن گناهان است , زیرا خواه ناخواه انسان را متوجه توبه و اصلاح اعمال و رفتار گذشته می کند.
.نمازسدبزرگی است در برابر گناهان , چون روح ایمان را درانسان تقویت کرده و نهال تقوا را در دل پرورش می دهد. روی همین جهت شرح حال افراد گناهکاری را نزد پیامبرو اولیای گرامی اسلام بیان می کردند و آنان می فرمودند: نگران نباشید. نماز آن ها را اصلاح می کند و آرام آرام ایمانشان تقویت شده و گناه را رهامی کنند.
در زیر بعضی از آثار نماز را درزندگی بیان می کنیم
عادت به نظم ووقت شناسی
نماز برای ساختن ماست . بدین مبین اسلام به نماز اول وقت سفارش بسیار کرده است ا آیا نمی توان نتیجه گرفت که اصرار و توجه به وقت نماز برای آن است که ما مسلمان ها به ارزش وقت و نظم و انجام دادن کارها در زمانی معین توجه داشته باشیم .
به عنوان نمونه اوقات پنجگانه نماز در طول روز ، زندگي بشر را به نوعي بخشبخش و در عين حال طبقهبندي ميكند. مسلمانان در صدر اسلام،بهكمك اوقات شرعي،روز خود را تقسيمبندي و برنامهريزي ميكردند.شايد آنوقت مسلمانان ارزش اين برنامهريزي واوقات را نميدانستند،اما امروزه همه ميدانند كه اين طبقهبندي اوقات چقدر ميتواند در صرفهجوئي وقت كمك كند.
آداب و احكام ظريف نماز موجب مي شود ، ناخودآگاه در طولانيمدت پذيرش انضباط و برنامهريزي را در زندگي آسان و روح نظم را در انسان تقويت شود .
شهيد مطهري(ره) ميگويد:
«عبادت كه ميخواهي بكني يك وقت مشخصي دارد و دقيقهاش هم حساب ميشود... انضباط و وقت را بايد بشناسي و جز در وقت خودش در وقت ديگر نبايد نماز بخواني.»
لذا مي بينيم كساني مانند امام خميني (قدس سره ) كه در اين مكتب رشد پيدا كرده اند از منظم ترين افراد جامعه بوده و با مطابقت دادن خود با همين نظم الهي توانسته اند به تمامي كارهاي مهم تحصيلي و شغلي خود رسيدگي نموده و به بالاترين درجات علمي و شغلي نيز نائل گردند .
آري! نماز، يک برنامه ي منظمي است که روح انضباط را در انسان، تقويت مي کند، و اوقات آن بر اساس حرکت منظم خورشيد، و سفيده ي سحر قرار گرفته و شرائط و اجزاء آن همچون مهره هاي تسبيح است که نماز و ارتباط با خدا، نخ آن مهره ها است، به اين ترتيب روح سست و سهل انگار و يا سرکش انسان از کلاس نماز، تعديل و تنظيم مي شود و از کندروي و تندروي، محفوظ مي ماند.
(درس نظم و انضباط از مکتب نماز ، نويسنده: محمد محمدي اشتهاردي)
توجه به طهارت و پاکیزگی
در باب طهارت و لباس و موارد دیگر ما باید از این مجموعه مقدمانی که برای نمازگزار مطرح است به یک زیبایی شناسی برسیم . یعنی مجموعه ای از زیبایی ها باید توأم با نماز مطرح شود . این زیبایی ها فقط در لباس نمازگزار نیست . در این که او باید خوشبو باشد یا قبل از نماز مسواک زده باشد .
توجه به مسائل حقوقی
یعنی توجه به اینکه نماز گذار لباسش غصبی نباشد در جای غصبی نماز نخواند . سلسله مسایل حقوقی مطرح می شود که نمازگزار نمی تواند به آنها بی توجه باشد ، چرا که نماز مرزی است بین حق و باطل . نمازگزار نمی تواند غاصب باشد ؛ یعنی باید برای حق دیگران حرمت قایل شود . همین امر می تواند فرهنگ شناخت حق دیگران را اشاعه و رواج دهد .
تقويت روحيه در زمان بروز مشکلاتنماز در تقويت روحيه انسان به هنگام بروز مشکلات و گرفتاري ها نقش بسياري دارد , چه عملى بهتر از نماز و پيوند با خدايى كه فرمانش در تمام جهان هستى نافذ است و همه چيز در برابر اراده او سهل و آسان است
اضطراب بيماري شايع قرن اتم و كهكشان است ، پيشرفت سريع و پيچيده تمدن و در عين حال بي توجهي به ارزش هاي مذهبي و خانوادگي هر روز بيش از پيش براي افراد و اجتماع اضطراب هاي جديد بوجود مي آورد بگونه اي که هر روز آمار بيمارى هاى روانى ، و مصرف قرص اعصاب و در نتيجه آمار خودکشي و ديوانگي بيشتر مي شود .
با اينكه دلايل علمي مختلفي از ديدگاههاي مختلف بعنوان دلايل بروز اضطراب و تشديد آن ارائه شده است اما همچنان دور شدن از ايمان مذهبي بعنوان يك عامل عميق در بروز اضطراب نقش غير قابل انكاري دارد (ترجمه فارسي سيناپس كاپلان ـ سادوك ـ ج دوم ـ صفحه 473)
انسان ذاتاً خواهان خدا پرستی و توحید می باشد در واقع خضوع و خشوع در برابر خداوند متعال متناسب با ذات و فطرت انسان می باشد با این توضیح هر وقت انسان در برابر اوامر الهی تسلیم و در سجاده عشق مشغول به نماز می شود بهچنان آرامشی دست پیدا می كند كه لذت این حضور مناجات را در هیچ ارتباطی نمی توان پیدا كرد .
(الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِكْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِكْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ)(آنان که ایمان آورده اند و دلهایشان به یاد خدا آرامش می یابد آگاه باشید که دلها به یاد خدا آرامش می یابد)الرعد آیه : 28
نماز موجب امید :
یكی از آثار و بركات نماز در دنیا امید و میل به سوی كمال و خوشبختی، با برسی و توجه در زندگی انسانهای كه مقید به نماز و ارتباط با خدا هستند به این نكته مهم در زندگی این افراد بر می خریم كه امیدشان به مراتب از افرادی كه اهل نماز و عبادت و ارتباط با خدا نیستند ، بیشتر می باشد سر این مساله كه افراد اهل نماز دارای امید سرشاری می باشد، این است كه این افراد به خاطر ارتباطی كی با خداوند متعال بر قرار كرده اند سعادت و خوشبختی را در غیر از درگاه احدیت جویا نمی شود همین ارتباط با خدا موجب می شود كه به این منبع فیض و كمال امید بیشتر داشته باشند .
روانشناسان و روانكاوان بزرگي همچون يونگ، اريك فروم، ويليام جيمز و ديگران به اين حقيقت اشاره كرده اند و ايمان به خدا را اساس و پايه پيشگيري و معالجه بيماري رواني مي دانند.
«ديل كارنگي» مي نويسد:
«هنگامي كه كارهاي سنگين، قواي ما را از بين مي برد و اندوه ها هر نوع اراده اي را از ما سلب مي كند و بيشتر اوقات، كه درهاي اميد به روي ما بسته مي شود، به سوي خدا روي مي آوريم. ولي اصلا چرا بگذاريم روح يأس و نااميدي بر ما چيره شود؟ چرا همه روزه به وسيله خواندن نماز و دعا و بجاي آوردن حمد و ثناي خداوند، قواي خود را تجديد نكنيم؟»
حضرت علي(ع) مي فرمايد:
«پروردگارا، تو از هر مونسي براي دوستانت مونس تري و از همه آن ها براي كساني كه به تو اعتماد كنند، براي كارگزاري آماده تري... اگر تنهايي سبب وحشت آنان گردد ياد تو مونس آنهاست و اگر سختيها بر آنان فرو ريزند به تو پناه مي برند.»( نهج البلاغه، ترجمه جعفر شهيدي، خطبه 225)
نماز باعث شادی و فرح
وقتی با افراد مسجدی و اهل نماز ارتباط بر قرار می كنیم متوجه می شویم با توجه به این كه بعضاً در بین این افراد مشكلات و سختی ها هم وجود ولی با این حال یك شادی و فرح خاص در وجود خود دارند برای نمونه به راحتی می توان با یك مسجد ارتباط بر قرار كرد با این كار به راحتی به این ادعای حقیر می توان باور پیدا كرد.من خودم با توجه به توفیقی كه از ناحیه خداوند به من داده شد و با بچه های مشجد در ارتباط بوده ام اقرار می كنم این نوع شادی در بین نوع خود كم نظیر است .
نماز غفلت زدا است
در ظرف پنج بار نماز خواندن در شبانه روز به انسان اخطار می کند و هدف آفرینش را به او گوشزد می کند و موقعیت او را در جهان به یادش می آورد, تا از خالق هستی غافل نشده و بداند ازکجا آمده و برای چه آمده و به کجا می رود .
برطرف کنندهء عجب و کبر
خودخواهی و خود برتربینی را نماز از انسان دور می کتد زیرا وقتی انسان روزی هفده رکعت نمازبخواند و در هر رکعتی دوباره پیشانی بر خاک گذاشته و اظهار تذلّل کند, این کار بهترین وسیله برای از میان برداشتن غرور و منیت است.
گرد آوری وتنظیم: سجاد سحرخوان